De ultieme schoen voor de doorwinterde avonturier. Welke schoen is dat? Wel… we denken deze gevonden te hebben met de Zweedse Lundhags Jaure Light.
Al jaren hebben we er ons bij neergelegd dat een droge voet in schoen niet bestaat. Gore-Tex en equivalenten bieden je in het begin waterdichtheid aan, maar je voeten worden toch nat van je eigen zweet, en na enkele honderden kilometers heb je één enkel scheurtje op het scharnierpunt tussen je voet en je tenen, en komt het water zo binnen. Dan maar een volledig leren schoen, mits die goed ingewaxed is, lekker waterafstotend en een fijn klimaat binnenin de schoen. Tot de wax het laat afweten en het leer toch gesatureerd wordt met water. Het voordeel is dan wel dat je schoen op een nachtje droogt, in tegenstelling met membranen, die extra hulp nodig hebben om ’s morgens vroeg alweer droog te zijn. Tot net voor deze winter kozen we dan ook resoluut voor het “rap nat rap droog” principe, en ging onze voorkeur uit naar leren schoenen: ja ze worden sneller nat, maar ze drogen ook sneller.
Ergens wisten we dat dit het beste compromis was. Droge voeten kan je niet hebben, schoenen zien te fel af, en er komt altijd wel ergens, op één of andere manier water binnen. Tot we de Lundhags schoenen ontdekten. Beginners en occasionele hikers mogen nu alvast stoppen met lezen, deze schoen is voor de professionele gebruiker, hoewel die net zo lekker zal zitten voor de vriendin die de eerste keer meegaat op boswandeling als voor de hard-core wintertrekker. Nee, een Lundhags schoen is een investering voor het leven, en lijkt op niets op wat je van schoenen gewend bent. Pas als je alle andere fases van schoenen kopen, en falen, hebt meegemaakt, zal je de échte waarde van een Lundhags (h)erkennen.
Op het eerste zicht lijken ze op legerbottines. Gigantisch hoog (en dit is dan nog niet het hoogste model, verre van, de optie “high” bestond ook nog!) en verschrikkelijk robuust. En zwaar dat ze eruit zien… terwijl ze onwerkelijk weinig wegen voor dergelijke gigantische schoen, even weinig als een moderne hiking schoen (720 gram de schoen). De grap is dan ook de Lundhags boot gooien naar de nieuwkomer en die zich verschrikt zien klaarmaken om een zware schoen op te vangen… om dan een lichtgewicht te vangen.
Hoe doen ze dat? Wel de onderkant is gemaakt van een soort van eigen ontwikkeld cellular rubber, Certech genaamd. De bovenkant is dik full grain nubuck leer. Binnen steekt er géén typische dikke padding – in dit opzicht lijkt het inderdaad wel een beetje een legerboot – wel een dunne 1mm microlining met 3mm Poron Slow Rebound. De bedoeling is dat je er (merino) linersocks in draagt, met daarboven een medium paar. Ik kan je meteen al zeggen dat éénmaal ingelopen, je gerust met één paar medium sokken verder kan, onder normale omstandigheden.
Als de schoenen je passen, zitten ze als gegoten. Met dank aan dat hiel systeem, je ziet de schoen vanachter erg bol uitsteken, de plek waar je hiel zit. Tijdens het aantrekken van de schoen moet je hard duwen om je hiel door een dikkere foam in die positie te ploppen. Maar éénmaal in positie zit je hiel dan ook super goed en comfortabel vast. Lundhags heet dit het Heel Fit Control (HFC). En waar we wel eens durven lachen met de innovatieve marketing namen in de outdoorwereld, hebben we voor deze feature niets dan ontzag. Hou even een Lundhags schoen vast, kijk naar die knobbel achteraan, en plop je voet naar binnen. Zéér geruststellend!
Door de constructie, en het gebrek aan te warme padding, wordt het zweet van je voet zeer efficiënt via de schacht afgevoerd. Je voeten blijven droog. En het rubber, dat dacht ik poreus was, houdt water ook volledig tegen (in theorie niet, in de praktijk wel). Het dikke leer en de hoge schacht zorgen voor nog meer bescherming tegen vocht. Eventjes uit de kano stappen om de boot enkele honderden meters over een veel te ondiepe Ourthe te trekken is bijvoorbeeld geen enkel probleem. En de Vibram IceTrek Traction zool met glas partikeltjes zorgen effectief voor extra grip op gladde ondergronden.
Nu onze voeten zijn wel wat gewend, en dergelijke macho schoen met een prijskaartje van 450 EUR is toch niet geschikt voor de modale gebruiker? Wel… de prijs zal zeker afschrikken, maar los daarvan is deze specialistisch uitziende schoen héél aangenaam en licht om te dragen. En de prijs… wel… als je weet dat mensen die schoen wel 30 jaar lang dragen… gezien dat alles op de schoen hersteld kan worden… tja dan valt die investering heus wel goed te praten, zeker éénmaal je de kwaliteiten van deze schoen hebt ontdekt.
Onze eerste test was net voor de winter 2013 – 2014. Een vrouwenmodel. Testjuffrouw Audrey heeft het wel voor stoere schoenen en begint met plezier aan deze test. Wij houden voor de zekerheid een backup paar wandelschoenen in de rugzak. Het parcours voor die dag bestaat uit modder, weilanden, overstroomde rivieren, rotsen, nog meer rotsen, heel steile rotsen, bosweg, en lange snelle stukken asfalt. Kwestie van alles wat gevoeld te hebben, en zeker snelle stukken asfalt kunnen voor blaren zorgen in nieuwe schoenen, dus dat mocht niet ontbreken.
Long story short: de schoenen zaten vanaf de eerste honderd meter als gegoten en bleven de hele dag aan. “Erg comfortabel” was de feedback. Konden we moeilijk geloven, gezien we er zelf geen hadden, en ze er toch zo ruw uitzagen, in vergelijking met onze klassieke wandelschoenen.
De winter kwam eraan, die veel te warm en niet wit genoeg was, en de boots bleven prima presteren. Omdat testjuf ook wat van mode af weet, vond ze dat de schoenen prima passen in het stadsbeeld, met een jeans. Dus op de paar zeldzame koudere dagen werden die ook “tijdens de week” aangedaan. De mannelijke collega’s bleven sceptisch maar hielden wijselijk hun mond.
Fast forward naar de lente, en Lundhags organiseert een evenement waar mensen uit de outdoorwereld de schoenen mogen testen. Een heel stevig dagparcours (hint: eerste twee kilometer duurde twee uur), een groep van 25 man… en allemaal spiksplinternieuwe Lundhags, rechtstreeks uit Zweden. Nooit ingelopen, de avond ervoor uit de doos gehaald, ’s ochtends voor het eerst aan… We dachten eerlijk echt waar dit komt nooit goed. We staken de rugzak dan maar vol met compeed en sporttape.
Maar… wat bleek. Na een lange zware dag had niemand last van zijn voeten. Qua marketingstunt kan dit wel tellen. Achteraf kon je de schoen overkopen, dus maar even diep in de buidel getast en me ook deze schoenen aangeschaft. Zonder meer de meest spectaculaire schoenen die ik ooit heb gedragen.
Let wel, de schoen moet je voet passen, zeker ter hoogte van je wreef mag je geen drukpunt voelen. Is dit wel het geval, dat kijk je best naar een ander model (in de zogenaamde Pro lijn van schoenen), of blijf je gewoon weg van deze boots. Maar passen ze je voet wel… mannekes lief, wat een schoenen!
We blijven zelf nog steeds van de ene verbazing in de andere vallen. Zo zou je denken dat de schoen voor gigantische zweetvoeten moet zorgen, ze zien er zo groot en stoer uit, maar in de realiteit zijn die dunner uitgevoerd dan je typische lichtgewicht wandelschoen. Dus zelf op een hete lentedag waar je je best al insmeert met wat zonnecrème zijn het fijne schoenen om te dragen. De onderzool in wol doet hier ook wonderen, vocht wordt netjes getransporteerd en via de hoge schacht weggedreven, terwijl de wol ook zorgt voor een aangenaam neutraal klimaat, ook tijdens een veel te hete lente.
De waterdichtheid van deze schoenen is gewoon het beste dat we ooit hebben gezien. Echt waar. Zo hebben we de schoenen ook getest in het hooggebergte. Rond de 4000, en daar toch moeten vaststellen dat een medium sok niet voldoende is. Je hebt echt wel iets à la Woolpower 700 nodig bij temperaturen diep voorbij de -10°C… maar Woolpower 700 neemt serieus wat plek in, de vraag is dus maar of je schoenen groot genoeg zijn om dergelijke sokken erbij te nemen. Tip: pas de schoenen dan ook effectief met de sokken die je het meest zal dragen, en trek zeker die liner mee aan zodat je wat extra marge hebt. Koude maar kurkdroge voeten in een Jaure Light… we hadden het moeten weten… alleen zien de schoenen er zo stoer uit dat je vergeet hoe licht en fris ze wel zijn.
We zakten tot boven de 2000m en daar presteerden de schoenen perfect, ook qua warmte. Het sneeuwde nog steeds, en de 110cm verse sneeuw zorgde voor een zware dag sporen, waarin we tot onze heup wegzakten. We gebruikten enkel de ingebouwde getten van de broek, maar dankzij de hoge schacht van de schoen was dit voldoende. En maar sleuren en ploeteren, tussendoor nog in een volledige whiteout terecht gekomen, waar onze oriëntatie danig op de proef werd gesteld, maar kom, een fijne dag in de bergen.
Pas veel later ’s avonds, na het avondeten in het dorpje, besef ik dat ik nog steeds dezelfde schoenen en sokken aanheb. Beiden zijn volledig droog en voelen prettig aan. Was het niet dat mijn klimpartner opmerkte dat haar broek moest drogen dan was ik nooit bewust geweest van het feit dat ik nog steeds hetzelfde gekleed ging: hooggebergte, middengebergte en vallei, in sneeuw en regen, en piekfijn in orde zijn. Dat ploeteren door sneeuw, en sporen trekken… iedereen die dit al gedaan heeft weet: dit is het ergste voor schoenen. Er komt altijd wel ergens sneeuw mee naam binnen, en dat constant schuren en treedjes trappen vergt het uiterste van schoenen, en nat zijn worden ze uiteindelijk. Blijkbaar niet met deze Lundhags… en het ergste van al was, ik had het zelf nog niet door dat mijn voeten doodleuk droog en warm waren.
Ik heb tal van schoenen, voor iedere gelegenheid wellicht een paar, maar geen enkel paar lijkt op de Lundhags of presteert als de Lundhags. Ik kan niet wachten tot het herfst en winter wordt en we hiermee naar de zompige Hoge Venen of Vogezen kunnen.
De hoge initiële aanschafprijs zal de gewone wandelaar afschrikken. Maar wie nog steeds na jaren intensief buitensporten op zoek is naar een schoen die écht werkt, en zich aan de serieuzere outdoor activiteiten waagt, moet gewoon de Lundhags schoenen van dichterbij bekijken. Het is gewoon een klasse apart.
O.m. te verkrijgen bij www.kariboe.be.