Toen we op zoek waren naar een jas voor extreme koude kwamen we bij de Fjällräven Sarek Anorak uit, een ongewone keuze want de jas bestaat “gewoon” uit een stevige laag G1000 polycotton… Katoen dus. Verder geen voering of super vulling, maar wacht tot je de details ziet dan weet je meteen waarom we gek zijn van deze jas.

G1000 hoeft wellicht geen introductie en is het polycotton van Fjällräven dat je af en toe zelf kunt bijwaxen wil je het meer waterafstotend of winddichter maken. Hun bekende broeken zijn uit hetzelfde materiaal gemaakt, net zoals veel van hun jassen. Nu is dit model best wel een uitzondering, want deze jas is niet gevoerd, terwijl Fjällräven net een erg groot aanbod dik gevoerde winterjassen heeft. Hier niet. Een laag katoen, en dat is het – en op sommige plekken een dubbele laag naar slijtvastheid toe. Maar verder niets qua “warmte”. En toch kozen we voor deze jas.

Als het koud is, en dan spreken we over het hoge Noorden, poolcirkel en zo, dan is het doodgewoon van levensbelang dat zweet naar buiten kan, weg van je lichaam. Zweet dat gevangen wordt tussen je lagen kledij, bevriest gewoon. Erg vervelend bij temperaturen diep onder het nulpunt. Je moet dus zeker zijn dat je ademende kledij aan hebt.

Maar gewoon ademend is niet genoeg. Een “ademende” Gore-Tex jas ademt sowieso niet genoeg, dat ervaar je wellicht zelf ook wel als je bergop een heuvel stapt in de Ardennen. Maar zelf uitstekende stoffen zoals Pertex of zelf nog maar een windshirt (typisch een flinterdun nylon stofje) zijn nog niet ademend genoeg voor extreme kou.

Je zou kunnen stellen dat je géén hardshell aantrekt, maar negen van de tien keer heb je wél die windbescherming nodig die een hardshell je biedt. Warme laagjes alleen (bv wol of fleece) zijn niet voldoende. Je hebt dus die windbescherming nodig. Maar de moderne (synthetische) windbrekers schieten te kort.

Wat blijft er dan nog over als materiaal? Jawel… Katoen. Hetzelfde katoen als in het mantra “cotton kills”. Katoen doodt wel degelijk, in de verkeerde omstandigheden, dat wil zeggen: niet koud genoeg, temperaturen die schommelen rond het nulpunt. Katoen is fijn in het heetst van de zomer waar je wilt dat het je zweet absorbeert en lang vasthoudt, voor het afkoelend effect. Buiten het heetst van de zomer is dit effect niet gewenst, tot je spreekt van temperaturen van -20°C… waar er geen luchtvochtigheid meer is, en alle zweet sowieso bevriest.

Katoen dus. Het zware G1000 materiaal houdt alle wind volledig tegen, en neemt extreem gemakkelijk het zweet van het lichaam op, door de dikkere lagen eronder heen, om het dan aan de buitenlucht vrij te geven. In het slechtste geval schut je even deze anorak uit, en het bevroren zweet valt er zo uit.

Best wel vreemd dat katoen het beste materiaal is natuurlijk, maar je zweet moet zo snel mogelijk naar buiten, en katoen doet dit het best in deze erg koude condities. Neem het vooral niet van ons aan, maar vraag het en passant eens aan een native in het Hoge Noorden. Oh en je zal meteen merken dat die het overgangsseizoen, waar de temperaturen rond de nul hangen (wat erboven, wat eronden) het meest vrezen. Gelukkig voor hen duurt die periode maar heel eventjes (terwijl het voor ons hier nagenoeg het hele jaar overgangsseizoen is). Want het is niet in de grote kou dat onderkoeling frequent voorkomt, neen, het is wanneer de temperaturen naar de 5°C schieten en het bakken uit de lucht valt, en de wind stevig staat, dat mensen ernstig in de problemen geraken.

Katoen dus, bij erg grote kou. Nog steeds het meest ademende materiaal. Check!

Deel twee. De jas zelf. Of beter. De smock! Of anorak zoals ze het bij Fjällräven correcter noemen. Zelf hebben we hier een zwak voor alles wat smock / anorak is. We vinden het gewoon een beter design dan een jas met volwaardige rits. Onze favoriete smock is dan ook de uber-classic het Special 6 Shirt van Buffalo (hier en hier).

De Fjällräven Sarek Anorak is dan ook de allerbeste windshirt om boven een Buffalo te dragen. Enfin, persoonlijke mening, but here is why: overal waar de Buffalo een zipper heeft, om te verluchten, heeft de Sarek Anorak dit ook. Je kan dus los door de Sarek Anorak het Buffalo shirt “bedienen”. En overal waar de Buffalo zakken heeft, heeft de Sarek Anorak dit ook. Sterker nog: de Sarek Anorak heeft die kleine (en grote) details die bij het klassieke Buffalo ontwerp ontbreken: je kan de zoom aanspannen, er komt een fantastisch grote kap bij, die je netjes kan aanspannen, en een oh-zo-zachte (fake en afneembare) bontkraag heeft.

En voor de groene rakkers onder ons, alle trendy bushcraft kleurtjes zijn ook beschikbaar, inclusief army green. Wij kozen voor het polar / rescue rood, bij Fjällräven “Deep Red” genaamd. Kwestie dat de heli ons van ver kan zien.

De snit is erg groot. Wellicht kan je zelf een volle maat kleiner gaan als je die niet van plan bent om exclusief in de winter boven een hoop dikke kleren te dragen, en eerder ziet als de ideale compagnon om je Buffalo bij het kampvuur te beschermen. Wij dragen altijd Large en bestelden dan hier ook large en op het eerste zicht lijkt deze anorak gigantisch (weegt dan ook netjes een kilo) maar a) éénmaal aan past het erg goed en is iedereen stiekem jaloers en b) je vouwt de jas op tot een kleine bundel die vreemd genoeg in de kleinste daypack past. Het feit dat er geen vulling in zit maakt een groot verschil.

Feature wise. Er steekt een dubbele rits links en rechts, die van de oksel tot de zoom loopt. De zoom kan vooraan centraal aangespannen worden, en achteraan, links én recht, net voorbij de zippers. Je kan de anorak dus erg precies dichtsnoeren onderaan. De borstzak is 50cm (!) wijd en 35cm hoog. Een dikke rits met flap biedt toegang, en daaronder steken twee kangoeroezaken, opnieuw met rits, die toegang bieden tot een doorlopende, even grote zak. Aan beide kanten zijn binnen de kangoeroezak nog eens stretch smartphone zakjes voorzien – een detail dat we zelf pas veel later ontdekten. De dubbele zak op de buik zorgt er ook voor dat hier een dubbele laag G1000 aanwezig is, wat de warmte en winddichtheid ten goede komt. Net zoals op de schouders, waar naar slijtage toe, ook een dubbele laag is voorzien. De verticale halve rits is 35cm diep en biedt uitstekende ventilatie én diepe bescherming voor het gezicht wanneer deze helemaal dichtgeritst is.

En hoe dit dichtgeritst kan worden! De gigantische kap zorgt waanzinnige bescherming, door je hoofd diep weg te stoppen in een tunnel, zodat zijdelingse wind geen enkele kans heeft. De nepbontkraag zegelt alles nog eens extra af. De kap kan links en recht aangetrokken worden, en vanachter met zowel een koordje strakker worden getrokken, als met een velcro korter worden afgesteld. Het geheel voelt aan als je terugtrekken in je eigen veilige wereldje. Jongens toch, alleen al voor deze kap zou je deze jas kopen!

Opmerkingen zoals “OMG they killed Kenny” zijn compleet terecht.

Maar… die nep bont kraag, waar je misschien geen fan van bent, tot je die eens gevoeld hebt (menig testpersoon bekeerd tijdens het fieldtesten van deze jas!), wel die kraag is spijtig genoeg ook het enige zwakke punt van deze jas. Die kraag wordt met knopen bevestigd aan de kap. Logische redenering, knopen kunnen relatief makkelijk hersteld worden tijdens pakweg een expeditie. Maar… de knoopgaten zijn op één of andere manier te wijd, waardoor de kraag makkelijk los komt, tijdens het dragen. Big no no Fjällräven, want we kunnen ons moeilijk inbeelden dat dit de eerste keer is dat jullie met zo’n super iconische kraag werken. Bij inspectie van andere Fjällräven modellen merken we op dat deze ofwel met rits bevestigd zijn, ofwel met knopen, maar dat die knopen de boel wel degelijk stevig vast houden. Misschien heeft het iets te maken met de ijzerdraad die bovenaan de kap loopt, en die lekker stug is, waardoor de knoopsgaten vervormen? Hoe dan ook, regelmatig komen er één of twee knopen los, en dat is zonde voor een fantastische jas als deze. Wij gaan wellicht eens aankloppen bij ons moeder met de vraag de knoopsgaten wat nauwer te maken – of zo iets.

Behalve het bontrand incident niets dan lof over deze die-hard anorak. Het is duidelijk een item dat traditioneel gebouwd is en makkelijk een leven lang meekan. Draag je het boven een Buffalo Shirt dan heb je een winning combo. Wij waren al jaren op zoek naar zo’n kledingstuk en dikke pluim voor Fjällräven om zo’n jas, we bedoelen anorak, uit te brengen die minder geschikt is voor het grote publiek, maar des te beter is voor de échte avonturiers onder ons. Geen idee hoe lang die nog in de collectie zit, maar voor de winterkampeerders of groene rakkers onder ons: dit is ‘em!

www.fjallraven.nl

255 EUR

Foto’s van onze Noorse vriend / avonturier Håkon: www.instagram.com/broderlund/