Sneeuwschoenen

Enkele weken terug zochten we de koude op van de Vogezen om een vergelijkende test tussen thermisch ondergoed uit te voeren. Peter Van den Bossche en Erik Van Snick, beide die-hard avonturiers waren er net de week voordien. Peter stuurde me enkele foto’s, waarop veel, véél sneeuw te zien was. Hmm, wij hadden net gepland om enkele lange tochten te maken, maar met die sneeuw…

Sneeuwdinges!

En zo kwamen we op het idee om sneeuwrakketen (oftwel sneeuwschoenen, maar ik vind de term sneeuwraketten leuker; de fransen hebben het over “raquette de neige” en de engelsen over “snowshoes”) mee te nemen. Na wat rondgeneusd te hebben bleek de fabrikant TSL toch wel zéér toonaangevend te zijn, en staan hun modellen ver van wat ik dacht sneeuwraketten te zijn.

Ik dacht… geheel eerlijk… dat sneeuwraketten … ‘t ja van die tenisraketten met wat duck-tape waren. Ik wist nu ook wel dat sneeuwraketten werkten op het principe van gewicht verdeeld over een groter oppervlak waardoor je niet door de sneeuw zakt (en met 80cm sneeuw kan dit wel praktisch zijn!), maar er is heel wat meer waarop je moet letten. Vandaar… hieronder een overzichtje van de high-tec wereld van sneeuwraketten!

Maar eerst wat geschiedenis…

Vroeger bestonden deze raketten uit eenvoudige houten plankjes. Een soort van mini ski’s. Maar zo efficient was het blijkbaar niet want snel daarna maakten ze er toch de typische raketvormige schoenen, met gevlochten hout of leer ertussen. Deze raketten zijn het typische beeld dat de meeste vandaag nog hebben van sneeuwraketten.

Veel later werd metaal gebruikt. Dit zijn de bekende aluminium “tubes”. Aluminium is lichter en kan makkelijker specifiekier gevormd worden. Maar aluminium heeft een breekpunt en is natuurlijk niet zo “veerkrachtig”.

Dus kwam TSL met plastieken sneeuwraketten op de proppen. De markt reageerde eerst wat ongewoon op plastieken schoenen, maar ondertussen zijn die de norm geworden. Plastiek is veel veerkrachtiger en kan vandaag sterker gemaakt worden dan aluminium. Het geheel is lichter en kan heel precies vorm gegeven worden.

Maar niet alleen de schoen onderging een evolutie, net zoals bij skieën is de binding ook zeer belangrijk. Op een sneeuwschoen kan je verschillende soorten bindingen plaatsen, aangepast aan de schoen of de activiteit die je van plan bent uit te oefenen.

Vergeet dus maar de touwtjes of leren lintjes, vandaag zijn de bindingen net zo high-tec als skis of snowboards. Het nieuwste is nu een aangepaste, comfortabele bergschoen met aan de beide zijkanten van de zool een klein gaatje. Dat gaatje klikt zich simpelweg vast in de sneeuwraket en je kan vertrekken.

De allerlaatste trend neigt nu terug naar kleinere modellen. Onderzoek heeft uitgewezen dat een oppervlak 2 cm langer en 1 cm breder dan je normale voet, 75% efficienter is. De volgende centimeters bieden uiteindelijk maar weining extra draagkracht. Kleinere modellen stappen natuurlijk handiger (natuurlijker) en worden nu ondermeer gebruikt voor running! De toekomst zijn “3D” modellen: modellen waarvan de raket nog meer “rond” de schoen gebouwd is, en dus niet alleen vlak oppervlak onder de schoen is. Maar dat is pas voor de volgende seizoenen.

Basisvormen

Het basisprincipe is dat je per gewichtsklasse een bepaalde grote en vorm nodig hebt (hoewel hier nu wat van afgewijkt wordt… zie hierboven). Het ene model is kleiner en leent zich meer tot racing terwijl andere modellen dan meer klassiek all-round zijn. Een klein overzicht van wat TSL aanbiedt:

Het “ devers ” gamma is de referentie. Gemaakt voor comfort voor lange sneeuwtochten. De 205 is de populaire “kleine” en op de grotere 225 kan een zwaarder iemand plaats nemen.

Verder heb je ook nog het “ figures ” gamma, wat een wat meer complex figuur biedt, en verschillende gewichtsklassen ondersteunt.

Het “ racing ” gamma is lichtgewicht en ontworpen om competitie te doen (ja er bestaat competitie in sneeuwschoenen!).

Samengevat: ofwel ben je een pro en kies je voor “racing”, ofwel zoek je iets all-round in functie van je gewicht: lichte en kleine mensen nemen de 205, zwaardere en grotere mensen nemen een 225. Of je kiest iets tussenin, bv de 217 uit het “figure” gamma.

Bindingen

In de bindingen is er heel wat keuze.

De meest populaire is de rando versie. Deze comfortabele binding heeft een klauw, hielklem en kussentjes (zie accessoires hieronder) en past op iedere wandel of bergschoen. De binding is snel, efficient en heel eenvoudig te regelen.

Een eenvoudigere versie is de discover . Dezelfde fixatie als de rando, maar zonder klauw en hielklem. Deze binding wordt enkel gebruikt voor kleine raketten zoals de 205.

Naast deze populaire bindingen zijn er ook nog de freeride, aventure en de step-in.

De freeride is de binding gemaakt voor snowboarders. Hun schoenen passen hier direct in.

De aventure is de binding gemaakt voor alpinsten met stijve en zware schoenen.

En de step-in is natuurlijk voor de racers onder ons: hiervoor heb je een speciale TSL bergschoen voor nodig, met een gaatje aan de zijkant van de zool, zodat je je direct kan vastklikken op de basisvorm, zonder gebruik van een binding. Resultaat: een laag minder en veel meer gevoel met de sneeuw.

Accessoires

Alle raketten zijn uitgerust met kleine spikes , die ervoor zorgen dat je niet uitglijdt op de sneeuw / ijs. Dit alleen zorgt al voor een hele besparing qua kracht. Vergelijk het maar met een duin opstappen, het zand zakt weg onder je voeten en je moet extra kracht geven om te compenseren. Op een gladde ondergrond is dit net zo, je moet compenseren. Met die spikes loop je net zo makkelijk als anders.

De meeste modellen (behalve de super lichte modellen) hebben ook een “ hielklem ” en een klauw . Die hielklem is een metalen klem die je achter en onder je hiel kan klemmen wanneer het bergop gaat. Daardoor komt de voet in een natuurlijke, bijna horzontale positie te staan, terwijl de raket diagonaal (dus op de helling) staat. De klauw bevindt zich typisch aan de top van de binding. Omdat de binding beweegt binnen de sneeuwschoen, wordt de klauw in de sneeuw gedrukt bij iedere stap. Hoe steiler, hoe dieper de klauw zich in de sneeuw kan graven en hoe stabieler de beweging is.

Oh en voor we het vergeten, de kleinste, basismodellen hebben geen “anti-shock” kussentjes tussen de binding en de raketten, met als resultaat: een plastiekerige tsjak-tsjak bij iedere stap. Wij noemden het de castagnetten!

Vogezen

Op de parking van de Vogezen dachten we wat in de kijker te lopen met onze kleurrijke raketten. Maar niets was minder waar! Zowat driekwart van de bezoekers had sneeuwschoenen aan (het overige kwart ging skieën)! We hebben misschien op 2 dagen één koppel tegengekomen zonder sneeuwschoenen! Ahum… wij natuurlijk zeer tevreden dat we zo slim waren geweest nog last-minute aan sneeuwschoenen te denken.

Volgens SilverScape (Belgische invoerder van o.m. TSL en Petzl) wordt in Frankrijk voor het ogenblik op 10 paar verkochte ski’s, 6 paar sneeuwschoenen verkocht. Mensen die op een skivakantie vertrekken, trekken meestal een dag uit om een lange dagtocht met sneeuwschoenen te maken.

Met het gigantische aantal sneeuwschoenen die we gezien hebben in de Vogezen, geloven we dit best. We kwamen veel groepen tegen, allemaal met verschillende soorten sneeuwschoenen. Grappig, want je ziet iedereen elkaars sneeuwschoenen voorzichtig discreet bekijken en vergelijken. Na een weekendje Vogezen weet je wel wat op de markt is!

Uiteindelijk zijn sneeuwschoenen een leuke, en voor het grote publiek, nieuwe sport. Dankzij deze raketten kan je ook in de winter, met vele meters sneeuw blijven bergwandelen. De sport op zich is totaal ongevaarlijk en heeft géén leercurve (in tegenstelling tot skieën). Natuurlijk bevindt men zich in koude, vaak bergachtige regio’s, met alle objectieve gevaren van doen, maar die gevaren zijn er anders ook. Iedereen moet dus zijn limiet kennen, en kan met sneeuwraketten zowel een ontspannen zondagswandeling maken als een zware alpine wintertrekking.

Met dank aan TSL & SilverScape voor hun advies.