In 2009 zette Therm-a-Rest de wereld op zijn kop met zijn allereerste NeoAir, een lichtgewicht matje zonder vulling en gebruik maakt van individuele kamers om de warmte vast te houden. Met de NeoAir XTherm doen ze het opnieuw sinds 2011, dubbel de warmte voor een gewichtstoename van twee Snickers.

Hoe ze het doen weten we eigenlijk niet. Met driehoekige cellen zeker, op de doos zie je netjes twee laagjes “Triangular Core Matrix”, en de secret sauce “reflective ThermaCapture layers”. In dit laatste hebben we nooit écht geloven, een reflecterend laagje op een moussen matje of kledingstuk zou dat plots een heel pak warmer maken, nah… we waren altijd skeptisch en dachten vooral dat marketing hiermee afgekomen was.

Maar zie, de NeoAir XTherm stelt een R-Value van 5.7 voor 430g voorop. Bijna het dubbele van de NeoAir XLite met zijn 3.2 voor 340g. Voor een weight penalty van 90 gram wanneer je beide standaard & tapered modellen vergelijkt. Om dat 5.7 cijfer even in perspectief te stellen, met iets van een 3 ga je tot net boven het vriespunt komen vooraleer je de kou erdoor gaat voelen komen. Meestal wordt uitgegaan dat je een R-Value van minstens 4 nodig hebt als je op sneeuw gaat slapen, en om helemaal zeker te zijn een erg conventionele 5. Hier zitten we de helemaal bovenaan de schaal 5. Met andere woorden, NeoAir XTherm zou dus héél érg warm moeten zijn.

XTherm – EvoLite – NeoAir – 1L Nalgene

Zodra de zomer gedaan was ging de Therm-a-Rest NeoAir XTherm MAX mee. Het gewicht was 150g “extra” omdat het hier om het MAX model (490g) gaat, met rechthoekige uiteindes maar de standaard afmetingen van 183 x 51 cm. Zowel de tapered als rechthoekige modellen kan je ook nog eens in het Large model hebben (196 x 63 cm). Het leek ons geen slechte keuze om net ietsje rechthoekiger te werken gezien matje vooral bedoeld is voor wintertrekking, maar strikt genomen verandert de R-Value niet naargelang de vorm, ze hebben allemaal 5.7. Qua volume merken we wel een goed verschil, en zitten we meer in de buurt van een Therm-a-Rest EvoLite. Ga je lichtgewicht op stap met een frameless 30liter rugzak dan merk je toch dat de XTherm MAX een stevige mat is, die je misschien net niet aan de buitenkant in een zijzak wilt steken.

Trektochtjes in de herfst waren niet koud genoeg om dit model te appreciëren. Wel merkten we al dat het een stevig matje was, 70 denier onderaan en 30 denier nylon bovenaan, versus alles 30 dernier op de gewone Xlite. En zacht was het natuurlijk ook, 6.3cm zorgt daar voor (en het net iets minder opblazen ook).

Dan kwam december, en buiten slapen ging gewoon erg eenvoudig. Ook op een erg koude, smeltende sneeuw nacht nabij Baraqua Fraiture. Wintertrekking is sinds jaar en dag onze favoriete activiteit en eigenlijk sloegen we er weinig acht op, hoe makkelijk alles wel was. We sliepen lekker op de NeoAir XTherm MAX en hadden het totaal geen koud, we vergaten eigenlijk dat het december was, tot we de halfbevroren, half natte tent moesten opbergen met onze blote handen, dan werden we er weer even aan herinnerd dat het typische Belgische overgangsweer van rond de 0°C wel erg mottig is (mensen uit het Hoge Noorden hebben enkel schrik van deze periode, waar het koud en nat is, en waar een nat pak dodelijk kan zijn, gelukkig voor hen duurt die overgangsperiode daarboven bij de poolcirkel maar een week of twee, terwijl we het hier in België zowat alle maanden buiten de zomer beleven!). Maar ik dwaal af.

Midden december. Hoge Venen. Temperaturen tot net boven het vriespunt, erg vochtig. Makkelijk. Toch even de opblaaszak, die dubbelt als tweede pack sack, geprobeerd, maar dat was me te omslachtig, plus ik zie niet direct het punt, er zit géén vulling in het matje dat aangetast kan worden door het vocht van je adem. Plus het systeem met dat kleine gaatje dat over het ventiel gespannen moet worden boezemt maar weinig vertrouwen in. Persoonlijk had ik schrik dat ik het uit ging scheuren en éénmaal erop, duurde het me gewoon te lang. Het werkt, en zal wel ergens beter zijn dan met vochtige lucht opblazen, maar voor mij hoeft het niet.

Later december. We slapen in de buurt van de Hohneck in de Vogezen, de sneeuwcorniches zijn al aanwezig, maar zelf liggen we droog. Ik probeer me te herinneren of ik al in de zomer in zo’n aangenaam klimaat in de Vogezen ben geweest. Het voelt alleszins niet winter aan. We slapen in een klassieke MSR Hubba Hubba tent met zijn twee. Tijdens de nacht heb ik het zo warm dat ik mijn been uit de slaapzak worstel en het op de koude footprint leg. De NeoAir XTherm is zo warm, en zo voelt het matje ook aan als je het aanraakt, dat ik oververhit. Het voelt een beetje aan als naast een te warme bedpartner te slapen, en je schuift wat op om af te koelen. Alsof er een andere warmtebron naast je (in dit geval, onder je) ligt. Dit zal die reflecterende laag dan wel zijn zeker, die je eigen warmte terugkaatst, alsof je tegen iemand aan knuffelt.

Eindelijk werd het echt winter, en hoe, 150cm sneeuw, temperaturen van goed voorbij de -10°C, hier en daar zelf dreigende voorspellingen van -17°C of -22°C, koud dus. In het donker en na uren door sneeuw gezakt te hebben stampen we een platform groot genoeg voor onze expeditietent die 4 man moet herbergen. Alles is koud. Maar dat weten we, en accepteren we. Iedereen begint zijn matjes op te blazen, ik merk op dat de keuze unaniem en zonder afspraak in dit bonte gezeldschap gaat voor NeoAir, de XLite met hier en daar een upgrade onder de vorm van een moussen matje, of de XTherm. Normaal is mijn eigen regel altijd een extra moussen matje meenemen, al is het maar om op te knielen als je binnenin de tent je materiaal opzet, maar deze keer onder invloed van de meters touw en kilos ijzerwaar we meehebben, kies ik voor een slank profiel in rugzak en laat ik het extra matje thuis. Gezellig keuvelen zit er niet meer in, we hebben net uren in het donker gestapt en willen vooral opwarmen. Een slachtoffer van dienst (de jongste) smelt nog een uurtje sneeuw terwijl de rest al wegkruipt in zijn slaapzak. Eten vanavond is bij voorkeur koud, gewoon geen goesting om nu nog veel te chipoteren. Yep zo koud was het.

Resultaat: geslapen als een roos. Met ijskoude klompen gaan slapen om na een uur voor de eerste keer met lekker warme voeten wakker te worden. Niets, maar dan ook niets van de kou door de footprint voelen stralen (we deden de footprint & outer truc hier, om zo 4 man in plaats van de normale 3 in de tent te krijgen). Op de rug, op de buik, op de zijkanten (inclusief op een elleboog steunend het thuisfront via Messenger even op de hoogte houden), gewoon erg fijn en warm.

Ook quoi geluid was er niets aan te merken, sowieso werd dit al aangepakt door een nieuwe buitenstof op de XLites in 2015, maar op deze versies is de stof erg stevig en hoor je toch niets als er een grote winterslaapzak bovenalles heen ligt. Vier man met 4 NeoAirs in een 3 personen tent en geen geluidsoverlast, op het snurken na dan.

Januari. Warche. Sneeuw. Aanvriezende regen en erg vochtig. Koud. Spekglad. De helft van ons lichaam en rugzak was bedekt met hard bevroren regen, wat alles een vreemde marmeren print gaf. Vrij nat en veel te laat de 1.5 personen tent opgezet voor 2 personen. Zodra we binnen waren, beiden op een XTherm, zaten we warm. Binnen de 15 minuten sliep Q. Doch dit geheel terzijde.

Februari. Hoge Venen. Sneeuw. Temperaturen van net enkele graden onder nul en een stevige wind. Vrij vochtig weer met sneeuw die naar smeltende neigt. Geen enkel probleem.

De NeoAir XTherm presteert gewoon geweldig. Waar bij andere matjes je wel eens een discussie kan hebben of je al dan niet de koude doorheen de mat voelde komen, slaap je hier op een erg solide, en zachte, barrière. Dat ding werkt gewoon en maakt zijn gigantische claim van 5.7 R zonder meer waar. Robuust, warm en comfortabel. Lichtgewicht genoeg om het je enige slaapmatje te maken, en robuust genoeg om continue te gebruiken. De prijzen gaan richting 200 EUR maar dan wordt wintertrekking ook wel een makkie. Oh en dit matje gaat mee naar IJsland op wintertrekking…

http://www.cascadedesigns.com/ie/therm-a-rest/mattresses/fast-and-light/neoair-xtherm-and-xtherm-max/product